جزیره علم

دنیای ما دنیای عدم قطعیت است، چه بتوانیم این وضعیت را به روش علمی (فلسفی/منطقی) اثبات کنیم چه آن را باور کنیم یا به آن ایمان بیاوریم. دین ما نیز چنین می گوید: شما معلوم نیست تا چه وقتی زنده باشید! معلوم نیست چند روز دیگر عمر کنید! معلوم نیست چه حادثه ای برای شما رخ دهد! معلوم نیست حاملگی ختم به خیر شود! معلوم نیست در خیابان تصادف نکنید! معلوم نیست پلیس شما را جریمه نکند! معلوم نیست کی بیمار می شوید! معلوم نیست ! معلوم نیست !

این عدم قطعیت و عدم اطمینان از پیش بینی رویدادهایی در آینده هم ترسناک است هم وسوسه انگیز، ترس از ندانستن یا وسوسه برای تجربه جدید. پس این عدم قطعیت می تواند فرصتهایی جدید برای تجربه هایی جدید فراهم کند. حال به خودمان می رسیم کدام  را انتخاب کنیم: درجا زدن یا مواجه شدن؟ اگر منطق درستی داشته باشیم، می توانیم گزینه های انتخاب را تغییر دهیم و اگر دربند گذشتگان و منطق تاریخ گذشته باشیم، گزینه های کمتر و ناچیزی خواهیم داشت.

گذشتگان می پنداشتند یا خوبیم یا بدیم، یا سفید است یا سیاه، یا راست است یا دروغ، یا حق است یا باطل، یا کم است یا زیاد، یا زشتیم یا زیبا، یا گرسنه ایم یا سیر، یا . . . یا . .  یا . .

این شیوه از اندیشه و پندار را منطق دو ارزشی گفته اند یعنی تفکر می تواند فقط بر مبنای دو ارزش انجام گیرد! در حالی که واقعیتی که گذشتگان تجربه کردند و زمان حالی که ما تجربه می کنیم، چنین نیست: می توان چنان سخن گفت که نه دروغ باشد نه راست! می توان چنان وانمود کرد که نه حق برداشت شود و نه باطل! می توان نه سیر بود و نه گرسنه! می توان نه زشت بود و نه زیبا!

این که بپذیریم ارزشهای مختلفی برای تفکر و اندیشه و پندار ما وجود دارند، منطق چند ارزشی نام دارد(Multi Value or Many Values Logics). منطقی که منطق دو ارزشی سنتی را بازیچه ای کودکانه می بیند! منطقی که به ارسطو نسبت داده اند.

دیگر نیازی نیست بین دو گزینه درست و نادرست انتخاب کنیم، نیازی نیست شیر و خط بیندازیم، نیازی نیست بلی یا خیر را انتخاب کنیم، نیازی نیست سر دوراهی بمانیم، می توانیم گزینه های انتخاب را افزایش دهیم، یا میانبر برویم. جهان دوقطبی محصول منطق دو ارزشی بود، منطق چندارزشی جهانی جدید می سازد، جهانی به وسعت گزینه هایی که می توان خلق کرد.

اینکه بتوانیم از هر چالشی فرصتی بسازیم، نتیجه منطقی این تفکر است که مجبور نیستم بین حل کردن مسأله یا حل نکردن مسأله متحیر بمانیم. هر مسأله و هر مشکل دریچه ای به دنیای خلق فرصت سازی و نوآوری و خلاقیت ماست، فرصتهایی که ذهن را زنده می کند و فکر را بیدار. اینها ارزشهایی هستند که ارزش می سازند، تفکر ارزشی است (Value-Fucosed Thinking) که می تواند ارزشهای ما را در تصمیم گیری، در برنامه ریزی، و در اجرا تغییر دهد، ارتقاء دهد، و مولد نگه دارد.

برای زنده کردن منطق چند ارزشی و اندیشیدن ارزشی، لازم است واقع گرا باشیم، ساده انگار نباشیم (از مسائل پیچیده نهراسیم)، مسائل پیچیده را در چند سطح تحلیل کنیم (به جای ساده سازی و تقلیل دادن)، و هر آن از عمر خود را تجربه ای جدید بدانیم (خلق فرصت). 

Multi-Value Logic

Fuzzy Logic

Entrepreneurship